WindowsCentral đã có một bài phân tích "chê" Copilot khi nó không còn như trước và trở nên thừa thải trên Windows 11. Anh em có sử dụng Copilot và cảm thấy tương tự không?

Copilot từng rất hứa hẹn

Copilot được giới thiệu lần đầu tiên với tên Bing Chat vào năm 2023 và đến thời điểm hiện tại, Microsoft đã nhiều lần đổi chiến lược phát triển Copilot khiến nó bị người dùng bỏ rơi như vậy. Tầm nhìn của Copilot vẫn không rõ ràng, Microsoft liên tục bổ sung rồi gỡ bỏ tính năng trên Copilot, thứ thay đổi thường thấy nhất là giao diện.

Thời điểm Copilot ra mắt dưới tên gọi Bing Chat, nó là con bài của Microsoft nhằm cạnh tranh hay đúng hơn là tát nước theo mưa ChatGPT khi AI này nổi lên như một hiện tượng.Khi mới ra mắt, AI của Microsoft thực sự rất hứa hẹn khi nó thể hiện là một AI miễn phí, có phần trội hơn so với ChatGPT khi đưa ra các câu trả lời độ chính xác cao, có trích dẫn với dữ liệu từ Internet. Tuy nhiên, khi OpenAI cải tiến ChatGPT, Google tung ra Gemini cũng có khả năng truy cập Internet để đưa ra câu trả lời thì Bing Chat lúc đó không còn lợi thế và cũng là lúc Microsoft chuyển hướng phát triển Copilot.

Khi được phát hành chính thức với tên gọi Copilot, Microsoft dường như đã định hình cho AI này là một Cortana phiên bản cải tiến khi không chỉ cho phép truy vấn với dữ liệu từ Internet mà còn hỗ trợ plug-in, có thể truy cập ứng dụng và dịch vụ phía thứ 3. Với vai trò là trợ thủ mặc định trên Windows, người dùng có thể yêu cầu Copilot thực hiện nhiều tính năng hệ thống như điều chỉnh các thiết lập hệ thống, tắt mở Bluetooth, Dark Mode ... (thời Copilot tích hợp trong thanh Sidebar, Copilot thực sự hay!) Một tính năng rất hay nữa của Copilot là cho phép người dùng chọn ngữ điệu từ đó cho kết quả phản hồi khác nhau.

Từ “công cụ AI” thành “người bạn AI”

Tuy nhiên, qua thời gian, Copilot đã mất đi nhiều tính năng và Microsoft có lẽ đã chọn một chiến lược khác. Copilot không còn hấp dẫn đối với người dùng cao cấp và những ai đam mê AI, thay vào đó Microsoft hướng Copilot đến với số đông theo kiểu: "Có thể bà của bạn không bao giờ dùng ChatGPT, Gemini hay DeepSeek nhưng Microsoft cho rằng bà có thể dùng Copilot, nếu dịch vụ này đủ đơn giản và dễ sử dụng," WindowsCentral ví dụ. Trong nửa năm qua, Copilot từ một "công cụ AI" đã trở thành "người bạn AI" như nhiều dịch vụ AI khác.

Những nỗ lực tái định vị Copilot này bắt đầu ngay sau khi Mustafa Suleyman lên đảm nhận vị trí giám đốc điều hành mảng AI của Microsoft. Kể từ đó Microsoft đã liên tục nhắc đến Copilot như một người bạn kỹ thuật số, quảng bá AI này là một thứ mà bạn sẽ muốn chia sẻ về nhiều vấn đề trong cuộc sống, các mối quan hệ, cảm xúc, ...

Hỏi Copilot về tinhte.vn thì câu trả lời không “chất” như Grok dù đã bật Think Deeper.

Khi Copilot được lột xác và được giới thiệu một lần nữa vào năm ngoái, người dùng đã nhận thấy nó đã mất đi nhiều tính năng và khả năng. Không khó để nhận thấy những câu trả lời của Copilot đã giảm đi chiều sâu, ngắn gọn và ít mang tính nghiên cứu, học thuật hơn trước. Vì vậy nhiều người dùng, trong đó có mình đã chuyển sang dùng ChatGPT và giờ là Grok. Microsoft sau đó đã bổ sung chế độ Think Deeper vào Copilot để giải quyết vấn đề trên nhưng có vẻ như các AI khác điển hình như Grok đã đánh bại Copilot khi nói về khía cạnh phân tích kỹ thuật và trả lời chuyên sâu.

WindowsCentral đã thực hiện một cuộc khảo sát nhỏ trên X, hỏi người dùng rằng dịch vụ AI nào mà họ muốn nó biến mất nhất thì phần lớn phản hồi đều gọi tên Copilot. Nhiều ý kiến cho rằng Copilot và ChatGPT không cần phải tồn tại song song vì Copilot dựa trên công nghệ của ChatGPT và nó phản hồi tệ hơn. Trong mắt những người đam mê về AI thì Copilot không có gì độc lạ để khiến họ phải dùng so với các đối thủ như ChatGPT hay Gemini. Điều này đúng với mô hình AI mà Copilot sử dụng, về cơ bản cùng mô hình với ChatGPT.

Nhưng ở bề nổi, Copilot thường là dịch vụ AI đầu tiên đưa những trải nghiệm và tính năng mới đến với người dùng phổ thông. Chẳng hạn như tính năng Copilot Vision cho phép Copilot xem những gì bạn đang làm trên màn hình và đưa ra gợi ý hay hướng dẫn hay tính năng Copilot Memories cho phép người dùng tạo profile để cá nhân hóa trải nghiệm.

Những thay đổi nói trên cho thấy Microsoft đang nỗ lực thu hút nhiều đối tượng hơn và ít quan tâm đến nhóm người dùng cao cấp muốn sử dụng Copilot như một công cụ để tiếp cận công nghệ LLM mới nhất. Tuy nhiên, những thay đổi này đang được Microsoft thực hiện không chính xác, WindowsCentral nhận định.

Thực tế thì xã hội có lẽ chưa sẵn sàng chào đón một "người bạn AI" như Microsoft đang kỳ vọng. Hỏi thật anh em có thường nói chuyện với Copilot hay không? Hay chỉ dùng Copilot để tìm kiếm thông tin? Cá nhân mình không sử dụng Copilot như một người bạn mà thay vào đó, mình dùng nó để nghiên cứu và tìm kiếm thông tin. Với nhu cầu này thì mình rất cần sự chính xác và trích dẫn, khả năng phân tích sâu và mở rộng của Copilot. Đúng như tên gọi Copilot, nó nên là một công cụ hỗ trợ để chúng ta có thể làm việc hiệu quả hơn thay vì dành thời gian rảnh để nói chuyện với nó.

Copilot nên như thế nào?

WindowsCentral cho rằng nếu có thể, Copilot nên là một trợ lý thông minh, có thể đoán trước ý định của người dùng mà không cần phải đưa ra yêu cầu. AI nên chạy nền, phải luôn sẵn sàng để hỗ trợ thay vì phải mất công gõ hoặc nói để ra lệnh cho nó thực hiện. Dĩ nhiên đến thời điểm hiện tại thì vẫn chưa AI nào có thể thực hiện được điều này.

Nhưng với những gì Copilot đang thể hiện thì Microsoft có thể đã đi sai hướng. Copilot nên "ẩn mình" nhiều hơn và âm thầm hỗ trợ người dùng thay vì xuất hiện ở nhiều nơi và trở nên cá nhân hoá. WindowsCentral cho rằng lý tưởng nhất thì Copilot nên là một trải nghiệm AI được đan xen trong toàn bộ Windows chứ không phải là một ứng dụng riêng rẽ và hoạt động tự động. Microsoft có vị thế độc quyền để làm điều này bởi OpenAI không có hệ điều hành như Microsoft nên ChatGPT cũng không thể phổ biến như Copilot.

Microsoft không hẳn đi sai hướng!

Cá nhân mình thấy nhiều ý kiến của WindowsCentral hợp lý, Copilot nên là một trợ thủ hỗ trợ chúng ta làm việc như tên gọi của nó. Tuy nhiên, Microsoft phát triển Copilot theo hướng một ứng dụng thay vì tích hợp sâu vào Windows mình nghĩ là có nhiều lý do. Một phần là do công nghệ AI vẫn còn mới mẻ và sẽ có những rủi ro nếu triển khai sai cách. Thử hình dung nếu Copilot không đủ "thông minh" thì việc dự đoán và gợi ý hành động cần làm sẽ không chính xác, dẫn đến những rắc rối cho người dùng.

Tiếp theo là vấn đề bảo mật và riêng tư, Microsoft đã từng gặp rắc rối với tính năng Recall trên Windows 11 - một tính năng cho phép người dùng tìm lại những gì đã làm trên máy tính. Tuy nhiên tính năng này đã sớm gặp phải chỉ trích và nghi vấn từ người dùng khi nó liên tục chụp ảnh màn hình và ghi lại văn bản để có thể hoạt động. Vì vậy, nếu Copilot được triển khai theo hướng chạy nền, ẩn dưới hệ thống để "âm thầm" hỗ trợ người dùng như WindowsCentral muốn thì nó sẽ phải liên tục theo dõi những gì chúng ta làm, thậm chí là phân tích những gì chúng ta gõ và thao tác của trỏ chuột. Vậy nên Microsoft có thể sẽ đối mặt với một thảm hoạ, có thể bị kiện khi Copilot hoạt động như vậy.

Rất có thể Microsoft đã tính đến nhiều rủi ro nên hãng đã chọn cách tiếp cận cẩn thận đối với Copilot. Như tính năng Recall sắp tới sẽ được phát hành trở lại nhưng đã được sửa đổi nhiều để giải quyết nhiều vấn đề trong đó bao gồm tính riêng tư và dữ liệu nhạy cảm đồng thời tăng độ bảo mật nhằm đảm bảo dữ liệu được Recall sử dụng sẽ an toàn trên thiết bị. Ngoài ra, Recall cũng chỉ được phát hành cho các máy tính đạt chuẩn Copilot+ PC.

Mình nghĩ Microsoft không hẳn là đi sai hướng như nhận định của WindowsCentral. Copilot đang được tích hợp vào nhiều dịch vụ và ứng dụng của Microsoft chẳng hạn như Word, Excel, PowerPoint, Teams … trong bộ Microsoft 365. Ở phân khúc doanh nghiệp, Copilot có nhiều đất diễn hơn khi được Microsoft lần lượt đưa vào Security (Entra, Intune), Dynamics 365, Power BI, … Với việc sử dụng dữ liệu nội bộ của doanh nghiệp, tổng hợp và phân tích qua Microsoft Graph thì mình nghĩ cách tiếp cận của Microsoft là phù hợp khi vẫn có thể đảm bảo các yêu cầu về dữ liệu. Chỉ là với người dùng cuối, Copilot đang trở nên nhàm chán, biết đâu Microsoft đang khiến phiên bản free “ngu đi” để tạo tiền đề cho các phiên bản thu phí và ưu tiên trên các thiết bị Copilot+ PC như cách hãng đang làm với tính năng Recall?