Magic Lantern trở lại: Firmware tùy chỉnh giúp hồi sinh những chiếc máy ảnh của 10 năm về trước

Dự án được bắt đầu vào năm 2009 bởi Trammell Hudson, và sau đó do nhà phát triển a1ex quản lý, Magic Lantern là phần mềm nâng cấp custom firmware miễn phí, mã nguồn mở được thiết kế cho một số mẫu máy ảnh DSLR Canon, bổ sung các tính năng mới cho quay phim và chụp ảnh tĩnh.
Bản phát hành đầu tiên ban đầu chỉ dành cho Canon EOS 5D Mark II, một chiếc DSLR huyền thoại đã cách mạng hóa việc tạo video bằng DSLR và giúp mở đường cho các máy ảnh không gương lật kết hợp cả sức mạnh chụp hình tĩnh và quay video tuyệt vời hiện nay.
Được ca ngợi hết lời trên các mạng xã hội, các phiên bản Magic Lantern đã mở khóa nhiều tính năng đa dạng, bao gồm chụp time-lapse mà không cần bộ hẹn giờ bên ngoài, quay video HDR trong khi máy không hỗ trợ chính thức, điều khiển phơi sáng chi tiết hơn, hiển thị biểu đồ sóng (waveform display), hiển thị focus peaking, và vô vàn các tính năng hữu ích khác.
Một ví dụ đáng kể nhất, đó là với Canon EOS 5D Mark III, với Magic Lantern, những người đam mê làm phim có thể dùng chiếc máy này, cài custom firmware để quay RAW 14-bit độ phân giải 5.7K. Đương nhiên sản phẩm được lưu vào thẻ nhớ là hàng nghìn tấm hình RAW chụp liên tiếp, phải ghép lại với nhau để thành video, nhưng nó đã mở ra cơ hội rất lớn cho những người yêu mến điện ảnh có cơ hội chứng tỏ bản thân, ngay cả khi túi tiền không mấy rủng rỉnh:
Mặc dù một số tính năng và công cụ mà Magic Lantern thêm vào đã trở nên quá phổ biến ngày nay, ở thời điểm hơn 10 năm về trước, khi chúng ta chỉ có Canon 5D hay 60D, chúng là những tính năng gần như chưa từng tồn tại. Chính nhờ việc cập nhật những tiện nghi của thời điểm hiện tại, những chiếc máy ảnh Canon, từ phục vụ người dùng chuyên nghiệp đến những người mới bắt đầu, thông qua Magic Lantern, đã làm được rất nhiều thứ mà firmware chính thức không cho phép chúng làm.
Khoảng 5 năm về trước, nhóm dev ban đầu phát triển Magic Lantern đã rời khỏi dự án. Thế nhưng tin mừng là hôm vừa rồi, dev có nickname names_are_hard đã cập nhật thông tin trên trang chủ của dự án này, chính thức hồi sinh Magic Lantern:
“Vào khoảng năm 2020, nhà phát triển hàng đầu cũ của chúng tôi, a1ex, sau nhiều năm làm việc chăm chỉ, đã rời khỏi dự án. Tài liệu rất rời rạc. Không ai hiểu hệ thống xây dựng. Một số ít tình nguyện viên giữ mọi thứ còn sống, nhưng không có gì hoạt động tốt. Không ai có kiến thức sâu rộng về mã Magic Lantern. Những người còn lại phải tìm hiểu cách mọi thứ hoạt động, sau đó sửa chữa nó. Sau đó thêm hỗ trợ cho các máy ảnh mới mà không làm hỏng các máy ảnh cũ mà firmware trước đó hỗ trợ.”
Đội ngũ dev mới của dự án Magic Lantern, cùng với nhiều nhân vật chủ chốt khác tham gia vào việc hồi sinh Magic Lantern ở các mức độ khác nhau, đã xây dựng một kho lưu trữ mới, chính thức hóa cơ sở mã và phát triển hệ thống xây dựng mới, hiệu quả hơn:
“Chúng tôi có một trang web đã được cập nhật. Chúng tôi có một kho lưu trữ mới. Chúng tôi có các mẫu được hỗ trợ mới. Chúng tôi có một hệ thống xây dựng mới. Chúng tôi có mã nguồn sạch hơn, nhanh hơn và nhỏ gọn hơn.”
Nhóm hiện đang sử dụng Git, xây dựng trên các hệ điều hành hiện đại với các công cụ hiện đại, và được compile một cách gọn gàng sạch sẽ: “Đây là một công việc lớn, và vô hình đối với người dùng, nhưng rất hữu ích cho các nhà phát triển. Việc tham gia vào dự án với vai trò nhà phát triển dễ dàng hơn bao giờ hết.” Cùng với sự trở lại thú vị này, Magic Lantern đã hỗ trợ nhiều máy ảnh DSLR Canon mới, bao gồm 200D, 6D Mark II, 750D và 7D Mark II.
Một thành viên cốt lõi của nhóm Magic Lantern, bao gồm các nhà phát triển g3ggo, kitor và WalterSchulz, cho biết nhóm đang xem xét hỗ trợ các máy ảnh có bộ xử lý DIGIC X, bao gồm cả các mẫu không gương lật EOS R: “Trên thực tế chúng tôi đang làm vậy,” nhà phát triển kitor trả lời. “Vấn đề chỉ là bẻ khóa chip DIGIC 8 hơi khó khăn, rồi chip thế hệ X thêm một số phần cứng mới chưa được xác định vào die silicon.”
Kitor chính là dev đã và đang cố gắng viết thuật toán bẻ khóa chip DIGIC 8 và DIGIC X chính trên diễn đàn Magic Lantern, đồng thời cũng chịu trách nhiệm chính về trang web đã được hồi sinh và sự hiện diện của Magic Lantern trên mạng xã hội. Nếu nhóm có thể “bẻ khóa” các máy ảnh không gương lật, đó sẽ là một lợi thế lớn của công cụ mã nguồn mở này.
Một người dùng MXH Reddit viết: “Sẽ thật tuyệt nếu họ bắt đầu hỗ trợ các máy ảnh mới. Tưởng tượng việc cho phép quay Open Gate trên dòng R5/R6 hoặc quay RAW trên các máy ảnh chưa có tính năng đó (như R6, R7)."
Đương nhiên vẫn phải nhắc lại, Magic Lantern là một hệ thống custom firmware mã nguồn mở tự phát triển. Nó không được Canon chứng thực hoặc phê duyệt, và việc sử dụng nó có thể làm mất hiệu lực bảo hành của máy ảnh (nếu còn). Luôn luôn có nguy cơ máy ảnh bị hỏng hoàn toàn khi cài đặt phần mềm của bên thứ ba, như chính những cảnh báo của đội ngũ phát triển Magic Lantern.