Máy bay thương mại có thể hạ cánh trên mặt băng không?

09/02/2025 14:37
Máy bay thương mại có thể hạ cánh trên mặt băng không?

Nếu như lái xe trên một con đường đầy tuyết đã là việc rủi ro, thì việc hạ cánh một chiếc phi cơ nặng cả trăm tấn trên mặt băng còn nguy hiểm gấp bội. Nhưng đó là việc không phải lúc nào cũng tránh được, nhất là ở các vùng cực như Nga, Canada, Greenland, Nam Cực hay các nước Bắc Âu.


Một số máy bay quân sự được thiết kế để hạ cánh trên băng mà điển hình là máy bay vận tải C-130. Nó có khung thân và bánh đáp rất chắc chắn, với độ phồng cao để đáp được xuống các bề mặt phủ băng. Thậm chí phiên bản LC-130 còn được trang bị cả ván trượt bên dưới các bánh đáp.


Nhưng đó là với C-130, còn máy bay thương mại thì lại khác. Bánh đáp của chúng mỏng manh hơn và lại càng không có ván trượt. Thành ra để bù đắp cho những thiếu sót đó, chúng cần một kế hoạch hạ cánh trên băng hết sức kỹ lưỡng.


Trước tiên, phi công cần theo dõi kỹ điều kiện thời tiết trên đường băng chẳng hạn nhiệt độ, sức gió, lượng mưa và tầm nhìn để quyết định coi có an toàn để hạ cánh không. Trước khi cất cánh, người ta cần khử băng bám trên máy bay (nếu có) để tránh ảnh hưởng tới hiệu suất.


Tình trạng đường băng cần được biết rõ để biết hướng xử trí phù hợp. Có thể dùng xe cào để dọn bớt tuyết khỏi đường băng và xử lý bằng một số chất như glycol hoặc kali axetat để giảm trơn trượt. Bề mặt lớp băng không chỉ cần đủ cứng mà còn phải dày ít nhất 1,5-2 mét để tránh bị nứt vỡ.


Trong chuyến bay, phi công vẫn phải giữ liên lạc với kiểm soát không lưu và đội mặt đất để coi tình hình đường băng có gì thay đổi không.


Trên mặt băng trơn trượt, máy bay rất khó giảm tốc hiệu quả nên trước khi hạ cánh, phi công phải điều chỉnh tốc độ tiếp cận để đảm bảo nó dừng lại kịp, nhất là trên đường băng ngắn. Lúc đáp xuống, họ cần cố gắng tiếp đất tại một điểm được canh sao cho đủ khoảng cách để lăn bánh và dừng lại; đồng thời cần dùng tới phanh chống trượt tự động để giảm tốc. Nhìn chung độ dài đường băng cần dài hơn mức máy bay yêu cầu.


Việc hạ cánh trên băng chỉ mới được thực hiện cách đây gần 80 năm với những phi cơ cỡ nhỏ. Năm 1946, chiếc thủy phi cơ PBY Catalina đã hạ cánh trên mặt băng ở Nam Cực. Đến ngày 31/10/1956, chiếc R4D Skytrain cũng của Hải quân Mỹ đã đáp xuống Nam Cực và một năm sau thì đến lượt phi cơ thương mại Boeing 377 lớn hơn cũng làm được điều đó.


Ngày nay thì kích cỡ của các phi cơ có thể đáp xuống mặt băng lớn hơn nhiều. Đáng chú ý nhất là vào tháng 11/2021, một chiếc Airbus A340 chở 23 khách bay từ Nam Phi đã đáp xuống đường băng Wolf’s Fang dài 3 km với lớp băng dày 1,4 km, trở thành máy bay thương mại 4 động cơ đầu tiên hạ cánh xuống Nam Cực.


Tháng 11/2023, một chiếc Boeing 787 Dreamliner của hãng Norse Atlantic Airways đã lần đầu đáp xuống Nam Cực, trên cùng đường băng mà A340 từng hạ cánh 2 năm trước. Tải trọng của 787 rất đáng kể khi chở theo 45 nhà khoa học cùng 12 tấn thiết bị từ Na Uy tới để cung ứng cho trạm nghiên cứu Troll.


Vào tháng 11/2024, Norse Atlantic Airways đã hoàn thành chuyến bay thứ hai của Dreamliner tới Nam Cực. Những chuyến bay này đã chứng minh rằng một đường băng lạnh giá không còn làm khó được các phi cơ thương mại ngày nay.


Tin xem thêm

ColorOS 16: hoàn thiện từ trải nghiệm thông minh đến độ mượt trở thành tiêu chuẩn

CÔNG NGHỆ
31/12/2025 10:35

ColorOS 16: hoàn thiện từ trải nghiệm thông minh đến độ mượt trở thành tiêu chuẩn

Sony Xperia 5 IV - đẹp và sắc xảo

CÔNG NGHỆ
31/12/2025 10:31

Sony Xperia 5 IV - đẹp và sắc xảo

Trải nghiệm máy lọc nước RO âm tủ Philips AUTPro (AUT7005): máy đẹp, xịn, xử lý nhanh

CÔNG NGHỆ
30/12/2025 07:58

Trải nghiệm máy lọc nước RO âm tủ Philips AUTPro (AUT7005): máy đẹp, xịn, xử lý nhanh

Trên tay tai nghe Anker soundcore R60i NC: Dưới 1 triệu nhưng cái gì cũng có

CÔNG NGHỆ
30/12/2025 07:55

Trên tay tai nghe Anker soundcore R60i NC: Dưới 1 triệu nhưng cái gì cũng có

Dữ liệu chat với AI đang bị thu thập và bán lại, lộ cả thông tin nhạy cảm qua Extension

CÔNG NGHỆ
30/12/2025 07:54

Báo cáo: Dữ liệu chat với AI đang bị thu thập và bán lại, lộ cả thông tin nhạy cảm qua Extension

Mình thử cục NAS của Orico, mà nó tệ quá

CÔNG NGHỆ
30/12/2025 07:51

Mình thử cục NAS của Orico, mà nó tệ quá

Các nhà vật lý vừa “bắt thời gian” ngắn nhất từng đo được: 247 zeptô‑giây

CÔNG NGHỆ
29/12/2025 13:35

Các nhà vật lý vừa “bắt thời gian” ngắn nhất từng đo được: 247 zeptô‑giây

Sống đủ lâu để thấy hai thanh RAM máy bàn đổi được nguyên chiếc MacBook Air M4

CÔNG NGHỆ
29/12/2025 13:29

Sống đủ lâu để thấy hai thanh RAM máy bàn đổi được nguyên chiếc MacBook Air M4

Trải nghiệm HUAWEI MatePad 11.5 PaperMatte Mới: đủ dùng cho nhu cầu hàng ngày

CÔNG NGHỆ
28/12/2025 21:50

Trải nghiệm HUAWEI MatePad 11.5 PaperMatte Mới: đủ dùng cho nhu cầu hàng ngày