Trí tuệ nhân tạo (AI) đang tiến gần hơn đến trí tuệ con người nhờ một bước đột phá mới: thêm một chiều vào mạng neuron nhân tạo. Nếu trước đây, AI chỉ tăng độ phức tạp bằng cách mở rộng chiều rộng với số lượng neurons trong mỗi lớp và chiều sâu với số lượng lớp xếp chồng lên nhau, thì giờ đây, các nhà nghiên cứu đã đề xuất một cách tiếp cận khác: thêm một chiều khác gọi là chiều cao để mạng lưới có thể hoạt động giống não người hơn.

Anh em có thể tưởng tượng một thành phố: chiều rộng là số tòa nhà trên mỗi con phố, chiều sâu là số dãy phố, còn chiều cao là số tầng của mỗi tòa nhà. Khi có thể kết nối các phòng trong cùng một tòa nhà hay qua nhiều tầng khác nhau, việc trao đổi thông tin sẽ phong phú và hiệu quả hơn. Đây chính là điều mà “chiều cao” mang lại cho AI: sự liên kết chặt chẽ giữa các neurons trong cùng một lớp (intra-layer connections) và các vòng lặp phản hồi (feedback loops), tương tự như cách não người hoạt động.

Những kết nối này giúp AI không chỉ học từ dữ liệu, mà còn phản hồi và tự điều chỉnh dựa trên ngữ cảnh, giống như cách con người dần nhận ra khuôn mặt một ai đó dù hình ảnh ban đầu bị mờ. Điều quan trọng là đây không phải thêm nhiều lớp hay dữ liệu, mà là tạo ra cấu trúc phức tạp có tổ chức, mô phỏng quá trình tư duy tự nhiên.

Bước tiến này có thể giúp AI trở nên trực quan hơn, tiết kiệm năng lượng hơn và thậm chí giúp con người hiểu rõ hơn về cách hoạt động của chính bộ não. Tương lai của AI có thể nằm trong các thiết kế lai – vừa lấy cảm hứng từ sinh học, vừa kết hợp được sức mạnh kỹ thuật số và lượng tử.