Liệu Sao Hỏa có phải toàn là màu đỏ?

21/06/2025 09:13
Liệu Sao Hỏa có phải toàn là màu đỏ?

Từ 5 ngàn năm trước, Sao Hỏa đã được người Sumer phát hiện ra trên bầu trời đêm trong vắt không bị ô nhiễm ánh sáng như ngày nay. Đến khoảng thế kỷ 1, khi người La Mã nhìn thấy màu đỏ cam nổi bật của nó đã liên tưởng đến màu máu, nên họ đã đặt tên cho nó là ‘Mars’ theo tên của thần chiến tranh trong thần thoại. Tên gọi của Sao Hỏa cũng như của các hành tinh khác đều chỉ là cảm tính, dựa vào quan sát bằng và trí tưởng tượng của người xưa chứ không phản ánh thực tế.


Như chúng ta biết ngày nay Sao Hỏa là hành tinh không quá khắc nghiệt trong Hệ Mặt Trời sau Trái Đất và nó không có gì liên quan tới chiến tranh như tên gọi. Tuy nhiên cái tên ‘Mars’ vẫn có một thứ mà nó phản ánh đúng, dù chỉ là vô tình: bề mặt Sao Hỏa mang màu đỏ do chứa đầy đá và bụi có chứa oxit sắt (Fe₂O₃, hay hematit), trong khi đó máu cũng có màu đỏ do chứa Hemoglobin - một loại protein có chứa sắt.


Theo nghiên cứu trên Sao Hỏa có nhiều khoáng chất chứa sắt, khi sắt này bị oxy hoá trong môi trường ẩm ướt thì chúng sẽ tạo thành Hematit. Thế nên sự phổ biến của loại oxit sắt này cũng là một manh mối cho thấy Sao Hỏa đã từng có nước. Ngoài ra Sao Hoả còn có một số hợp chất khác của sắt với số lượng ít hơn như oxit sắt hỗn hợp Fe₃O₄ (tức là FeO·Fe₂O₃, một chất có màu xám đen) hoặc FeO(OH) là một dạng hiđroxit của sắt.


Màu đỏ cam là màu sắc phổ biến của Sao Hỏa, nhưng nó không chỉ có mỗi màu đó. Khi nhìn vào các bức hình Sao Hỏa do tàu thăm dò chụp được, chúng ta còn thấy vài chỗ có màu nâu nhạt hoặc nâu đen. Chẳng hạn, trong một tấm hình được tàu Viking 2 chụp năm 1976, chúng ta thấy mặt đất Sao Hỏa chỗ con tàu đang đậu còn có màu vàng nghệ. Ở hai cực của Sao Hỏa có băng màu trắng, chúng chứa nước đá và băng CO₂. Khi vào mùa hè, băng sẽ xuất hiện ít hơn mùa đông.


Những màu xuất hiện như chúng ta nhìn thấy còn thay đổi tùy thuộc vào khí hậu thời tiết và địa hình gồ ghề trên bề mặt Sao Hỏa. Theo như nghiên cứu và thăm dò được ghi lại, ví dụ như 3 ngọn núi lửa thuộc vùng cao nguyên Tharsis và núi Olympus cao nhất Sao Hỏa có màu xám hoặc nâu đậm do gió thường cuốn đi các lớp bụi bề mặt, để lộ ra những lớp đá bazan bên dưới. Hoặc như bồn địa Hellas Planitia lại có màu đỏ cam do ở đó chứa nhiều oxit sắt. Nhìn chung, những chỗ nào trên bề mặt nó có nhiều màu đỏ cam thì ở đó sẽ chứa nhiều oxit sắt, còn những chỗ có màu khác như màu nâu đen, xám hay trắng thì lượng oxit sắt sẽ thấp hơn. Ngoài ra Sao Hỏa còn có một số màu mà chúng ta không thể nhìn thấy bằng mắt thường như quang phổ hồng ngoại.


Tin xem thêm

HLV Thái Lan: Bóng chuyền nữ Việt Nam đẳng cấp thế giới

THỂ THAO
16/12/2025 09:43

Dù thua Thái Lan 2-3 ở chung kết SEA Games 33, tuyển bóng chuyền nữ Việt Nam vẫn gây ấn tượng với lối chơi bản lĩnh, kỹ thuật cao và tinh thần thi đấu kiên cường.

Hình ảnh Stellar jet, sự phun trào khi 1 ngôi sao khổng lồ ra đời

VĂN HOÁ XÃ HỘI
15/12/2025 08:27

Hình ảnh Stellar jet, sự phun trào khi 1 ngôi sao khổng lồ ra đời

Duolingo đã mở cửa hàng tiện lợi pop-up đầu tiên ở trung tâm Shibuya, Tokyo

VĂN HOÁ XÃ HỘI
15/12/2025 08:25

Duolingo đã mở cửa hàng tiện lợi pop-up đầu tiên ở trung tâm Shibuya, Tokyo, Nhật Bản

Miền Bắc có nơi rét đậm, miền Nam chuyển lạnh về đêm

VĂN HOÁ XÃ HỘI
15/12/2025 08:24

Không khí lạnh tăng cường khiến miền Bắc rét, có nơi rét đậm; miền Trung xuất hiện mưa to, miền Nam chuyển lạnh về đêm và sáng sớm.

LHQ dự báo dân số TQ sẽ giảm mạnh, năm 2060 mỗi tháng giảm 1tr dân

VĂN HOÁ XÃ HỘI
14/12/2025 21:12

LHQ dự báo dân số TQ sẽ giảm mạnh, năm 2060 mỗi tháng giảm 1tr dân

Công cụ tính thuế TNCN từ lương của tác giả Việt Vũ

VĂN HOÁ XÃ HỘI
14/12/2025 21:11

Công cụ tính thuế TNCN từ lương của tác giả Việt Vũ

Hà Nội và Sài Gòn đang bụi anh em ra ngoài nhớ đeo khẩu trang hoặc là hạn chế ra ngoài.

VĂN HOÁ XÃ HỘI
14/12/2025 21:09

Hà Nội và Sài Gòn đang bụi anh em ra ngoài nhớ đeo khẩu trang hoặc là hạn chế ra ngoài.

Gần 4.000 tên miền giả mạo bị phát hiện chỉ trong 3 tháng

VĂN HOÁ XÃ HỘI
14/12/2025 21:07

Trong quý III/2025, gần 4.000 tên miền lừa đảo cùng hơn 870 trang web giả mạo ngân hàng, sàn thương mại điện tử và cơ quan nhà nước đã bị phát hiện tại Việt Nam.

Reuters: Toàn cảnh năm 2025, nhìn từ trên cao

VĂN HOÁ XÃ HỘI
13/12/2025 09:06

Reuters: Toàn cảnh năm 2025, nhìn từ trên cao